معدن؛ پهنه هايي براي گردش چرخ توسعه استان اردبيل

ساليان سال است كه گجينه عظيمي از ثروت در دل خاك استان اردبيل زير خاك مدفون بوده و تاكنون از اين ظرفيت خدادادي در ايجاد شغل، كسب ثروت و به حركت درآوردن چرخ توسعه اين استان استفاده بهينه نشده، هر چند كه در سال هاي اخير گام هاي بلندي در اين زمينه برداشته شده است.

به گزارش اخبار فولاد، معادن غني استان اردبيل ساليان سال ثروتي خوابيده در درون زمين بود كه يا ناشناخته باقي مانده و يا اراده اي براي اكتشاف و استخراج آن وجود نداشت، اگر هم فعاليتي در اين زمينه صورت مي گرفت مربوط به بخش كوچكي از معادن با ارزش افزوده نه چندان مهم بود.

اين بي توجهي اما در دولت تدبير و اميد پايان يافته و اقدامات اساسي براي اكتشاف و استخراج معادن در استان شروع شد، پاي شركت هاي بزرگ سرمايه گذاري به منطقه باز شده و كار در سه پهنه بزرگ معدني در شمال و جنوب آغاز و هم اكنون اخبار دلگرم كننده اي از اكتشاف معادن غني در دل كوه هاي بلند استان اردبيل شنيده مي شود.

تا همين چندي پيش آمار معادن استان اردبيل ۱۷۸معدن اعلام مي شد كه از اين تعداد سه معدن فلزي و بقيه معادن غيرفلزي، سنگ ها، كاني هاي صنعتي و مصالح ساختماني بودند كه از آنها نيز به صورت بهينه استفاده نشده است.

اين در حالي است كه به گفته كارشناسان، اين استان داراي ظرفيت هاي بسيار غني در اين حوزه اقتصادي بوده و استفاده از آن مي تواند به توسعه استان و ايجاد اشتغال پايدار كمك كند.

بر اساس مطالعات انجام شده، استان اردبيل از نظر مواد معدني فلزي، ۳ قطب فلزي از ۲۰ قطب فلزي كشور را داراست، هر چند كه تاكنون تنها بخشي از اين ظرفيت ها مورد شناسايي و بهره برداري قرار گرفته است.

استان اردبيل در گروه معادن مصالح ساختماني از وضعيت مناسبي در سطح كشور برخوردار است و در زمينه معادن فلزي نيز با اتمام عمليات اكتشافي، چشم انداز خوبي را در حوزه عناصر طلا، نقره، موليبدن و مس مي توان براي آن متصور بود.

در زمينه "پرليت" استان اردبيل پس از آذربايجان شرقي بيشترين معادن را به خود اختصاص داده است، پرليت بيش از ۳۰۰ نوع كاربرد در صنايع پزشكي كشاورزي و توليد مصالح سبك دارد.

همچنين استان در زمينه سنگ نما از جمله تراورتن، مرمر، گرانيت داراي ذخاير خوبي است، در زمينه سنگ هاي قيمتي و نيمه قيمتي ۳۰ آنومالي در استان فعال بوده كه معدن عقيق سبلان يكي از مهمترين آنهاست.

در زمينه كاني هاي فلزي نيز استان اردبيل غني بوده كه از جمله مهمترين آنها ذخاير مس و طلا است.

به گفته مهندس فاطمه جوادي كارشناس امور معدن، از ۲۰ پهنه معدني موجود در ايران سه پهنه شامل قزل اوزن (خلخال) ، سبلان قره سو (مشگين شهر) و باغرو (كوثر) به استان اردبيل تعلق دارد.

رئيس نظام مهندسي معدن استان اردبيل هم مي گويد: عمده كاني هاي استان؛ سنگهاي تزئيني، مرمر، تراورتن، آهك، پوكه معدني، عقيق، آهن و سيليس هستند اما انواع كاني هاي فلزي و مس نيز در استان كشف شده است.

وي ميزان تقريبي ذخاير معدني استان اردبيل را ۵۳۸ ميليون تن تخمين مي زند.

رئيس صنعت، معدن و تجارت استان اردبيل هم گفت: ۸۲ زون معدني در استان در حال فعاليت است.

كارشناسان معتقدند كه با وجود ظرفيت غني معدني در استان هنوز بسياري از كاني هاي ارزشمند مورد بهره برداري قرار نگرفته و از ظرفيت ذخاير معدني استفاده مطلوبي نشده است.

به اعتقاد آنها، با توجه به شرايط اقتصادي كنوني و عقب ماندگي بخش صنعت در استان اردبيل، معدن يكي از بخش هاي مهم در ايجاد اشتغال پايدار در استان بوده و مي تواند زمينه ساز ايجاد صنايع پايه و زنجيره اي شود.

اقدامات زيربنايي در بخش معدن استان اردبيل در دولت تدبير و اميد

از چند سال قبل و با توجه به ظرفيت هاي معدني استان و نقش آن در ايجاد اشتغال پايدار و رونق صنعت، دولت نگاه ويژه اي به اين بخش در استان داشته و سرمايه گذاري عظيمي در مطالعه و اكتشاف معادن بويژه در زمينه كاني هاي ارزشمند از جمله مس ، طلا و ديگر كاني هاي استراتژيك كرده است.

اين اقدامات در دولت تدبير و اميد كليد خورده و اكنون در دولت دوازدهم بتدريج نتايج اميدواركننده آن در حال خودنمايي است.

به گفته مسوولان استان اردبيل، در حال حاضر در سه پهنه معدني استان حفاري هاي لازم و مطالعات انجام شده و حتي عناصر و كاني هاي موجود در برخي آزمايشگاههاي معتبر داخلي و خارجي مورد سنجش و تحليل قرار گرفته اند.

سه پهنه معدني استان اردبيل شامل قزل اوزن در خلخال، سبلان در مشگين شهر و باغرو در كوثر در سه مرحله به شركت هاي بزرگ سرمايه گذاري واگذار شده و امور اكتشافي و استخراجي از سوي آنها در حال اجرا است.

رييس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبيل گفت: با پايان مطالعات پهنه هاي معدني اين استان تحول بزرگي در توسعه رونق اقتصادي منطقه در بحث معادن ايجاد خواهد شد.

رامين صادقي بيان كرد: مطالعات و اكتشاف پهنه معدني قزل اوزن خلخال از ۲ سال پيش در پنج محدوده از جمله روستاهاي كمر ، مندجين ،نمهيل ،شمس آباد و كزج در حاشيه اين رودخانه آغاز شده و موفقيت هايي در دستيابي به رگه هاي پلي متال و طلا در گمانه زني ها و حفاري هاي اين پهنه بدست آمده است.

وي بيان كرد: نتايج اوليه مطالعات زون معدني قزل اوزن خلخال حاكي از وجود معادن غني قلز از جمله مس ، روي و رگه هايي از طلا در اين زون است و با واگذاري ادامه مطالعه و اكتشاف معادن به قرارگاه خاتم زمينه براي بهره برداري از اين معادن و همچنين راه اندازي كارخانه هاي فرآوري جهت اشتغال مردم منطقه در حال فراهم شدن است.

او افزود: علاوه بر اين بخشي از پهنه هاي معدني استان به شركت ملي مس واگذار شده كه قسمت هايي از زون معدني قزل اوزن خلخال نيز شامل اين واگذاري است.

فريدون بابايي فرماندار خلخال هم گفت: با شناسايي و اكتشاف معادن طلا در چهار نقطه از زون معدني اين شهرستان بزودي بهره برداري از اين معادن آغاز مي شود.

وي بيان كرد: با توجه به پايان مرحله اول مطالعه و اكتشاف معادن در زون معدني قزل اوزن خلخال از سوي شركت ايميدرو و مشاور اكتشاف زون هاي معدني وزارت صنعت،معدن و تجارت دستيابي به موفقيت هاي جديدي در زمينه وجود معدن طلا و فلزات قيمتي در چهار نقطه از اين زون در حوالي روستاهاي بخش خورش رستم غربي ، با واگذاري اين معادن به سرمايه گذار بخش خصوصي استخراج طلا از اين محل آغاز و زمينه اشتغال بخشي از بيكاران و رونق اقتصادي منطقه فراهم خواهد شد.

بابايي گفت: با توجه به اعلام آمادگي چند شركت و سرمايه گذار بخش خصوصي براي سرمايه گذاري در بخش فرآوري سنگ هاي معدني و تزييني خلخال در شهرك صنعتي گزاز و راه اندازي مراكز فرآوري سنگ هاي معدني از انتقال سنگ هاي استخراج شده از معادن منطقه بصورت خام و تخريب راه هاي ارتباطي شهرستان جلوگيري خواهد شد.

وي با بيان اينكه براي ايجاد زيرساخت هاي موردنياز شهرك صنعتي گزاز خلخال ۵۰ ميليارد ريال از محل اعتبارات ملي تخصيص يافته است، اظهارداشت: با راه اندازي اين شهرك علاوه بر استقرار واحدهاي صنعتي بزرگ در آن ساخت و راه اندازي كارخانه توليد فروسيليس نيز در محل شهرك صنعتي جديد اين شهرستان آغاز مي شود.

وي افزود: مواد معدني و اوليه موردنياز كارخانه فروسيليس خلخال از معدن شهرستان ميانه در استان آذربايجان شرقي تامين و به محل كارخانه در شهرك صنعتي گزاز خلخال حمل مي شود و اين كارخانه در سه فاز و در مدت سه سال احداث و با تكميل هر سه فاز آن براي هزار و۵۰۰ نفر فرصت شغلي پايدار ايجاد خواهد شد.

اكبر بهنامجو استاندار اردبيل هم با اشاره به فعاليت چند شركت اكتشاف و بهره برداري معدن در استان گفت: در حال حاضر يك شهرك صنعتي خصوصي ويژه معدن در استان اردبيل فعاليت خود را آغاز كرده و مجوز دومين و بزرگترين شهرك صنعتي خصوصي نيز صادر مي شود.

وي بيان كرد: بخش معدن استان در مسير توسعه حركت مي كند و اميد مي رود ا فعال شدن صنايع تبديلي و فرادستي اين بخش ميزان اشتغالزايي در اين حوزه افزايش يابد.

وي بيان كرد: اين شركت ها در شهرستان مشگين شهر مطالعات خود را به پايان رسانده و در مرحله برداشت محصولات براي توليد كنسانتره و كاتد مس و طلا هستند.

استاندار اردبيل اظهار كرد: شركت ممرادكو با سرمايه گذاري ۱۰۰ ميليارد تومان در شهرستان مشگين شهر فعاليت خود را آغاز كرده و در فاز اول با ظرفيت توليد سه هزار و ۵۰۰ تن براي ۱۰۰ نفر اشتغالزايي دارد.

بهنام جو ادامه داد: هم اكنون نيز شركت سرزمين جلگه هاي آسماني نيز با ظرفيت توليد ۱۳ ميليون تن ماده معدني و ۲ تن طلا در سال مقدمات ايجاد شهرك صنعتي خصوصي را آغاز كرده است.

ضرورت هاي توسعه معدني استان اردبيل

با اقدامات مقدماتي و اساسي دولت در بخش معدن استان، هم اكنون زمينه مناسبي براي توسعه اين بخش و تاثيرآن در به حركت درآوردن چرخ هاي اقتصادي استان فراهم شده و نياز است تا مديران استاني از اين موقعيت استفاده بهينه كرده و برنامه ريزي مطلوبي در اين راستا داشته باشند.

اما در اين مسير برخي مشكلات هنوز باقي بوده و نياز است براي رفع آن اقدامات جدي تري صورت گيرد، در حال حاضر عمده مشكل در مسير توسعه بخش معدن؛ نبود نقدينگي، مشكلات محيط زيستي، نبود حمايت در برطرف كردن موانع موجود، وجود معارضان محلي و خام فروشي مواد استخراجي است.

كارشناسان معتقدند كه بخش معدن بويژه در زمينه برخي از كاني هاي گران قيمت به خودي خود مي تواند موجب كسب درآمد قابل توجهي شود اما نمي بايست فعاليت هاي اقتصادي را صرفا به استخراج و خام فروشي محدود كرد بلكه در اين راستا ايجاد صنايع جنبي و ايجاد فرصت هاي فراوري اين مواد ضروري است.

به گفته آنها، شرط موفقيت در بخش معدن استان اردبيل پيوند دادن آن به صنعت و تجارت است، ايجاد صنايع زنجيره اي براي توليد ارزش افزوده و وصل آن به بازارهاي جهاني رمز موفقيت در اين بخش مهم مي باشد.

بهنام جو استاندار اردبيل گفت: همزمان با اكتشاف محصولات معدني بايد تلاش شود تا صنايع فرا دستي نيز در استان ايجاد شود.

وي گفت: مواد خام اكتشاف شده در استان در داخل استان بايد فراوري شود و در اين راستا تلاش مي كنيم سرمايه گذاران واجد شرايط براي راه اندازي صنايع فرادستي را به استان جذب كنيم.

رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبيل هم در اين زمينه گفت: مشكل اصلي بخش معادن استان خام فروشي مواد معدني است كه بايد از آن جلوگيري كرد.

رامين صادقي افزود: يكي از سياست هاي اين سازمان جلوگيري از خام فروشي بويژه در زمينه سنگ معادن است كه راهكار آن حل مشكلات موجود و فعال كردن واحدهاي فرآوري مي باشد.

در اين حال وجود برخي معارضان و ممانعت نهادها و دستگاههاي مرتبط از جمله حفاظت محيط زيست، منابع طبيعي ، راه و شهرسازي نيز بعنوان مانعي در توسعه فعاليت هاي معدني در استان عمل مي كند.

در فعاليتهاي معدني مي بايست به موضوع حفاظت از محيط زيست و جلوگيري از هر گونه تخريب منابع طبيعي توجه كافي صورت گيرد و در مقابل سازمان هاي نظارتي نيز بايد از طولاني تر شدن روند كار و نيز برخي اشكال تراشي هاي سطحي خودداري كنند.

اكبر بهنامجو استاندار اردبيل در اين زمينه گفت: در فعاليت هاي معدني بايد بررسي هاي لازم توسط كارشناسان امر صورت گرفته و فعاليت هاي معدني به صورت اصولي صورت گيرد.

وي افزود: برخي معادن در استان با برداشت غيراصولي و ايجاد آلودگي زمينه اعتراض ساكنان منطقه را فراهم كرده اند كه اين موارد بايد دوباره كارشناسي شود و در صورتي كه برداشت اين معادن كارشناسي باشد،فعاليت آن ها ادامه يافته و تمهيدات لازم براي كاهش گرد و غبار انجام شود.

او همچنين با اشاره به صدور مجوزهاي معدني خواستار بررسي همه دستگاه هاي دخيل از جمله منابع طبيعي، كشاورزي و صنعت معدن براي واگذاري زمين براي برداشت شد.

آشنايي با روش هاي نوين اكتشاف در بخش معدن نيز از جمله ضروريات در اين بخش است، در چنين شرايطي عدم به كارگيري نيروهاي كارآمد و مديريت با تجربه و آشنا با تكنولوژي هاي روز در حيطه اكتشاف مواد معدني سبب هدر رفت سرمايه هاي ملي، از دست دادن زمان جهت دستيابي به معادن جديد و در نتيجه سد كردن توسعه اقتصادي در ديد كلان آن مي شود.

رفع موانع توليدي و تزريق نقدينگي يكي از برنامه هايي است كه مسئولان سعي دارند به واسطه آن بخشي از مشكلات معادن را مرتفع سازند، اما آنچه شايد بيش از تزريق نقدينگي بتواند گره گشاي مشكلات اين بخش باشد، سرمايه گذاري بخش خصوصي در اين ارتباط است .

به هر حال مجموعه صنعت و معدن استان اردبيل در صورت جذب سرمايه گذاران بخش خصوصي و شتاب بخشيدن به اين سرمايه گذاري ها و مهمتر از آن ايجاد پيوند بين بخش هاي معدن ، صنعت و تجارت مي تواند اقتصاد استان را رونق دهند.

کد : 2463

گروه : معدن

تاریخ : 4 سال پیش

پرینت

کپی لینک کوتاه